در کنار کمبود شدید بهداشتی و بشردوستانه ناشی از بیماری کرونا ویروس، مدیران در سراسر جهان با چالش‌های شغلی عظیمی روبرو هستند. سقوط تقاضای مشتری، اصلاحات قانونی قابل توجه، قطع زنجیره تامین، بیکاری، رکود اقتصادی و افزایش عدم اطمینان، از جمله این چالش‌ها هستند. مانند بخش‌های بهداشتی و بشردوستانه بحران، آمادگی مشاغل برای پس از همه گیری نیز حائز اهمیت است. پاسخ‌های موقتی جواب نمی‌دهند؛ اکنون سازمان‌ها باید زمینه را برای بهبودی خود فراهم کنند.
نظریه‌پرداز مدیریت، هنری مینتزبرگ (Henry Mintzberg)، استراتژی معروفی با نام ۵ پی‌نوشت تعریف کرده است: برنامه، چیدمان، الگو، موقعیت و چشم‌انداز. ما این چارچوب را با ارائه ۵ پنج پی‌نوشت جدید، به‌روز کردیم: موقعیت، برنامه، چشم‌انداز، پروژه‌ها و آمادگی. سوالات زیر، همچنان که برای گذر از این بحران تلاش می‌کنید، به شما کمک خواهند کرد.
۱. بعد از همه‌گیری و در طی آن، می‌توانید به چه موقعیتی دست یابید؟
برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک هوشمند، باید موقعیت سازمان خود را در محیط خود درک کنید. شما در بازار چه کسی هستید؟ در اکوسیستم‌تان چه نقشی دارید؟ رقبای اصلی شما چه کسانی هستند؟ همچنین باید درک کنید که به کجا می‌روید. آیا می‌توانید تشکیلات خود را خاموش کنید و پس از پایان همه‌گیری مجدد بدون تغییر آنها را راه بیندازید؟ می‌توانید موقعیت‌های از دست رفته را بازگردانید؟ آیا ورشکسته خواهید شد یا می‌توانید به عنوان رهبر بازار، پس از دوران قرنطینه ظاهر شوید؟
در مورد بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی می‌بینیم که در مورد آینده خود بعد از همه‌گیری تردید دارند؛ مانند صنایع گردشگری، هتلداری و رویدادها. همچنین کسب‌وکارهایی را می‌بینیم که رشدشان تسریع می‌شود زیرا تقاضای زیادی برای آنها وجود دارد؛ مثلا، تجهیزات خانگی اداره، تجهیزات ارتباطی اینترنتی و خدمات تحویل در منزل. به دلیل وجود چنین عواملی، شرکت‌ها در تاب‌آوری متفاوت خواهند بود. اکنون باید اقدامات لازم را انجام دهید تا در صورت پایان همه‌گیری، موقعیت احتمالی خود را در دست داشته باشید.
۲. برنامه شما برای بازگشتی پر قدرت چیست؟
یک برنامه دوره‌ای عملی است که راه رسیدن به موقعیتی که امیدوارید به آن برسید را نشان می‌دهد. برنامه باید آنچه که امروز انجام می‌دهید تا به اهدافتان در آینده برسید را توضیح دهد. سوال این است که در شرایط فعلی، برای حل بحران چه کاری باید انجام دهید تا پس از پایان همه‌گیری به کسب‌وکار خود برگردید؛
فقدان برنامه باعث نابسامانی در وضعیت گیج کننده فعلی می‌شود. وقتی به قدم‌هایی که می‌خواهید بردارید فکر می‌کنید؛ گسترده و عمیق فکر کنید و نگاهی طولانی داشته باشید.
۳. فرهنگ و هویت شما چگونه تغییر خواهد کرد؟
چشم انداز یعنی راهی که یک سازمان جهان و خودش را می‌بیند. پس از بیماری همه‌گیر، فرهنگ و هویت شما به احتمال زیاد تغییر خواهد کرد. یک بحران می‌تواند مردم را گرد هم جمع کند و روحیه استقامت جمعی را بالا ببرد. اما با این که افراد به یکدیگر اعتماد ندارند و غالبا مراقب خودشان هستند؛ بحران ممکن است آنها را از یکدیگر دور کند. در نظر داشتن چگونگی تکامل چشم‌انداز شما بسیار حیاتی است. سازمان شما از نظر فرهنگی چقدر برای مقابله با بحران آماده بود؟ آیا اوضاع فعلی باعث می‌شود کارمندان دور یکدیگر جمع شوند یا آنها را از هم دور می‌کند؟ آیا با پایان بحران، آنها سازمانی متفاوت خواهند دید؟ پاسخ این سوالات به شما می‌گوید که با پایان یافتن همه گیری، چه به دست می‌آورید.
۴.برای راه‌اندازی، اجرا و هماهنگی، به چه پروژه‌های جدیدی نیاز دارید؟
پاسخ شما به سوالات فوق، باید شما را به مجموعه‌ای از پروژه‌ها برای مقابله با مشکلات مربوط به کرونا ویروس رهنمون سازد. چالش اولویت‌بندی و هماهنگی، نوآوری‌هایی است که سازمان را در آینده اثبات می‌کند. در شروع پروژه های بیشماری که به منابع بحرانی یکسان وابسته هستند؛ مراقب باشید که ممکن است افراد خاصی مانند مدیران ارشد، یا بخش های خاصی مانند IT، به آنها وابسته باشند. با ابتکارات جدید بسیار، می‌توانید جنگ برتر منابع که پاسخ استراتژیک شما را به تاخیر انداخته یا خنثی می‌سازد را پیروز شوید.
۵. چقدر برای اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های خود آمادگی دارید؟
در آخر، باید آمادگی سازمان خود را ارزیابی کنید. آیا شما وقتی بخش بزرگی از سازمانتان به دورکاری رفته اند؛ آماده و قادر به انجام پروژه‌های مورد نظر خود هستید؟ ما در سطح فردی، تیمی، سازمانی و ملی، تفاوت‌های زیادی در آمادگی می‌بینیم. منابع مورد نظر، در کنار سرعت و کیفیت فرایندهای تصمیم‌گیری، بسیار متفاوت هستند و تفاوت‌ها تعیین می‌کند که چه کسی به موفقیت دست می‌یابد و چه کسی از موفقیت باز می‌ماند.
تقریبا پنج سوال استراتژیک در یک کاربرگ ایجاد کردیم. این سوال‌ها می‌توانند به شما در ترسیم حرکات فعلی و آینده شما کمک کنند. توجه داشته باشید که مصرف‌کنندگان به یاد خواهند آورد که شما برای آمادگی در برابر خسارات همه‌گیری چه کار کردید. به عنوان مثال، افزایش قیمت در هنگام کمبود، می‌تواند تاثیر بسزایی در پیشبرد روابط مشتری داشته باشد.
کوروناویروس تاثیرات بی‌سابقه‌ای بر جهان داشته است و هنوز وضعیت وخیم‌تری در راه است. اگر قرار باشد در آینده به حالت عادی برگردیم؛ شرکت‌ها باید از امروز کار را آغاز کنند. انجام این کار و آمادگی مشاغل برای پس از همه گیری کرونا را بالا برده و امیدواریم که در این راه مقاومت داشته باشند.
