این روزها به دلیل شیوع کرونا بسیاری از تیمها خانهنشین شدهاند و روابط آنها به جلسات مجازی محدود شده است. در این شرایط محدودیتهای اجتماعی باعث میشود تا افراد نسبت به زمانی که در تیمها به صورت فیزیکی حضور داشتند، روحیهی نامناسبتری داشته باشند و ارتباطات آنها با دیگر اعضای تیم به خوبی شکل نگیرد، در نتیجه فعالیتهای تیم کمبازدهتر خواهد بود. در این شرایط باید رهبر برای حفظ ارتباط تیم در دورکاری به این موضوع توجه کرده و با رعایت مواردی ارتباط اعضای تیم را حفظ کند. با ما همراه باشید تا در ادامه با این نکات و اهمیت آنها آشنا شویم.
بیش از 20 سال است که افراد مختلف از کنفرانس ویدئویی استفاده میکنند. در زمان شیوع کرونا، تعداد بیش از حد انتظاری از افراد به سمت کنفرانس ویدیویی روی آوردند. آنها به شیوهای جلسههایشان را برگزار کردند که انگار در یک اتاق کنفرانس واقعی هستند. در این اتاق کنفرانس تمام همتیمیها حضور دارند و با یکدیگر صحبت میکنند. امروزه به صورت روزانه از کنفرانسهای ویدئویی استفاده میکنیم و این اتفاق باعث ایجاد مشکلی شده است که فناوری قادر به حل کردن آن نیست.
مشکل، خود ما هستیم. واقعیت این است که هنوز به طور کامل از لحاظ اجتماعی یا حتی عصبی تکامل پیدا نکردهایم تا بتوانیم این میزان انزوا را تحمل کنیم. میزان زیادی از سلامتی و مسائلی که باعث افزایش کارایی ما میشوند، بر اساس مجاورت فیزیکی است و حذف این مجاورت برای مدتی میتواند به شدت آسیبزا باشد. یکی از مشکلات غافلگیرکننده در دوران فاصله اجتماعی خندیدن است.
افراد معمولا 18 بار در روز میخندند که 97 درصد این مواقع، همراه با افراد دیگر است. ما احتمال دارد زمانی که با افراد دیگر هستیم 30 بار بیشتر از زمانی که تنها هستیم، بخندیم. در موردش فکر کنید: آخرین باری که تنها به موضوعی خندهدار فکر کردید و بلند خندیدید، چه زمانی بوده است؟ حالا کمی بیشتر فکر کنید و بگویید که از بین لحظههایی که با دوستانتان خندیدید، کدام لحظهها واقعا برایتان خندهدار بوده است؟ ممکن است متعجب شوید ولی تحقیقات نشان دادهاند که 80 درصد افراد، به موضوعاتی میخندند که خیلی خندهدار نیست.
چرا افراد میخندند؟ آنها میخندند چرا که بقیه هم میخندند. آنها میخندند چرا که میخواهند با افراد دیگر بخندند. درست مثل زمانی که وقتی یک نفر خمیازه میکشد، بقیه افراد هم ناخواسته خمیازه میکشند. زمانی که آدمهای اطرافتان میخندند، شما هم نمیتوانید جلو خندهتان را بگیرید. به همین دلیل است که در برنامههای طنز تلویزیونی، صدای خنده را از پیش ضبط میکنند و در برنامه پخش میکنند.
خندیدن در واکنش به خنده بقیه افراد، فقط پدیدهای رفتاری نیست. زمانی که میخندیم بدنمان دو نوع ماده شیمیایی آزاد میکند. ابتدا، غده هیپوفیز در خون اندورفین آزاد میکند که جریان آن به سمت مغز و ستون فقرات است. اندورفین، پلیپپتیدی (polypeptides) هست که با گیرندههای عصبی در مغز واکنش نشان میدهد تا درد را از بین ببرد و احساسات خوشایند را در بدن فعال کند. در واقع، تحقیقات نشان دادهاند که افراد میتوانند زمانی که درحال خندیدن هستند، 15 درصد درد بیشتری را تحمل کنند.
ماده شیمیایی دوم دوپامین است که زمانی که میخندیم مغزمان آن را آزاد میکند. دوپامین، انتقالدهندهای عصبی است که باعث ایجاد حس رضایت و خوشحالی میشود. دوپامین میتواند یادگیری، انگیزه و توجه را ارتقا دهد. در واقع، مزایای کلی که خنده و این مواد شیمیایی برای سلامتی ما دارد شامل: بهبود عملکرد سیستم ایمنی، رهایی از استرس، بالابردن تحمل درد، بهبود سلامت قلبی، کاهش نگرانی، ایجاد حس امنیت و بهبود وضعیت روحی میشود. خنده همچنین باعث ایجاد انگیزه و کارایی بالا هنگام کار کردن میشود.
در شرایط فعلی که به خاطر شیوع کرونا مجبوریم در قرنطینه بمانیم، روابط اجتماعی ما به شدت محدود شده و حفظ ارتباط تیم در دورکاری بسیار سختتر است. این محدودیت باعث میشود، کمتر بخندیم که در نتیجه مقدار مواد شیمیایی که برای بدنمان مفید است، کاهش پیدا میکند. بدتر از این شرایط، زمانی است که استرس و ترسی که در زمان تنهایی تجربه میکنیم باعث میشود که مواد بیوشیمیایی بدن در مسیر اشتباهی قرار بگیرند. زمانی که خطری ما را تهدید میکند یا استرس داریم، بدن ما در جریان خون، کورتیزول (هورمون گلوکوکورتیکوئید (glucocorticoids) است که در غدد آدرنالین در بالای کلیهها تولید میشود) آزاد میکند. بیشتر سلولها در بدن دارای گیرندههای کورتیزول هستند، بنابراین تاثیر آن بسیار گسترده است. میزان بیش از حد کورتیزول باعث افزایش وزن، سردرد، تحریکپذیری، خستگی، مشکلات تمرکزی و فشار خون بالا میشود.
شما به عنوان رهبر تیم چه کارهایی برای کاهش این اثرات و حفظ ارتباط تیم در دورکاری میتوانید انجام دهید؟ زمانی که بحث شغلی پیش میآید، شاید وظیفه خود ندانید که بدن و شیمی مغز افراد خود را تحت تاثیر قرار دهید ولی در دنیای امروزی که همه در خانه تنها هستیم و فعالیتهای تیمی مجازی شده است، انجام این کار، وظیفه شما است. باید به اعضای تیم کمک کنید سالم و کارآمد باشند، زیاد بخندند و استرس کمی داشته باشند. آیا برای این کار مجبور هستید به یک کمدین تبدیل شوید؟ اصلا اینطور نیست ولی باید خنده را در تیمتان گسترش دهید. در ادامه روشهایی را میخوانید که چگونگی انجام این کار را توضیح داده است.
روشهای افزایش خنده برای حفظ ارتباط تیم در دورکاری
سرعت کارتان را پایین بیاورید.
بسیاری از رهبرها فکر میکنند باید هر جلسه مجازی را تا آنجا که میتوانند سریع و مفید برگزار کنند. در حالی که که رابطه مجازی، تنها رابطهای است که میتوانیم داشته باشیم. در این دوران انزوا، بخش مهم شغل هر رهبر این است که از لحاظ اجتماعی، روانشناختی و عاطفی ارتباط اعضای تیم را حفظ کند و ارتباط آنها را مجددا شکل دهد. در این شرایط نباید تنها به فکر انجام دادن وظایف باشیم. خنده یکی از بهترین راهها برای حفظ رابطه عاطفی اعضای تیم است، ولی باید به آن زمان بدهید حتی اگر مجبور باشید بعضی از کارهای مهم را عقب بیندازید.
از ویدئو استفاده کنید.
انسانها زمانی که میخندند، بهطور شگفتانگیزی در فهمیدن نشانههای دیداری و شنیداری خوب عمل میکنند. هرچه قدر بتوانید ویدئوهای بیشتری برای فهمیدن نشانهها به آنها بدهید، بهتر است. به همین دلیل مطمئن شوید که همه اعضای تیم میتوانند از طریق ویدئو در جلسه شرکت کنند، چرا که این مسئله جریان نشانهها را برای خنده افزایش میدهد.
زیاد لبخند بزنید و کمی با تن صدای بالاتر صحبت کنید.
افراد معمولا در جلسهها به علامتهای رهبر توجه میکنند تا متوجه شوند که چه کارهایی را میتوانند انجام دهند. یکی از آنها اجازه برای خندیدن است. آسانترین و بهترین حالت صورت که نشان میدهد خندیدن مشکلی ندارد، لبخندی واقعی و عمیق است. مهمترین نشانه شنیداری برای این کار، لحن صدایتان است. بدون در نظر گرفتن تفاوت فرهنگی اگر لحن صدایتان را کمی بالاتر ببرید، نشان میدهد که به جای این که بخواهید فضای گروه کاملا جدی باشد از اعضای گروه میخواهید بخندند.
الگوی خوبی باشید.
مانند مثال خمیازه، خنده هم باعث ایجاد خنده میشود. بهترین راه این است که جای این که خودتان بخندید، باعث خنده بقیه شوید. بااینحال، همانطور که افراد به طور کلی میتوانند فرق بین لبخند واقعی و لبخند مصنوعی را متوجه شوند، میتوانند تفاوت خنده واقعی و خنده اجباری را هم به شما بگویند. برای حل این مشکل به آخرین توصیه توجه کنید.
سعی کنید حالتان خوب باشد.
شما باید قبل از شروع هر جلسهای، در ابتدا شیمی بدن خودتان را در شرایط خوبی قرار دهید. ایجاد خنده (و مواد شیمیایی عصبی آن) راحتتر از آن است که جلسه را با برخوردی سرد مقابل اعضای تیم شروع کنید. سعی کنید در ابتدا کاری کنید که به مدت چند ثانیه خیلی طبیعی بخندید. پیشنهاد میکنم قبل از این که جلسه شروع شود ویدئویی خندهدار تماشا کنید.
امیدواریم روزی برسد که واکسن ویروس کرونا ساخته شود تا بتوانیم روابط اجتماعی طبیعیتری داشته باشیم. بااینحال، ممکن است حتی بعد از این که از این بحران عبور کردیم، افراد زیادی همچنان تنهایی در خانههایشان کار کنند که این مسئله یعنی مشکل خنده همچنان به قوه خودش باقی میماند. مهم نیست که فناوری تا چه حد پیشرفت کند، رفتار اجتماعی و علوم اعصاب هزاران سال نیاز دارد تا به تکامل کافی برسد. احتمال این که افزایش سرعت این تکامل به 2، 20 یا 200 سال برسد، بسیار پایین است پس رهبران باید یاد بگیرند که حفظ ارتباط تیم در دورکاری اهمیت دارد و بدانند که چگونه باعث ایجاد خنده شوند.