آیا در محیط دیجیتالی به رهبر نیاز است؟ در جواب به این سوال میتوان گفت که نباید رهبران قدیمی و نا آشنا با عصر دیجیتال را بیرون کرد بلکه باید آنان را برای درک این محیط دیجیتالی جدید تشویق کرد و مهارتهای رهبری موجود را به طور آگاهانه با روشهای جدیدی به کار گرفت. در ادامه به ظهور عصر دیجیتال و اهمیت رهبری در عصر دیجیتال میپردازیم.
هر رهبر صرفنظر از محیط کاری خود به مهارتهای رهبری نیاز دارد. مثلا رهبری باید به طور موثری ارتباط برقرار کند، برای هدفسازی اهداف تیمی و فردی را ارتباط دهد، مدیریت موثری داشته باشد و با تیمها و شرکتهای دیگر ارتباط برقرار کند. هر رهبری به چنین مهارتهایی جهت رسیدن به موفقیت نیاز دارد.
در واقع حتی با تحول محیط کاری در عصر دیجیتال هم مهارتهای رهبری اصلی همچنان نیاز است. البته رهبر باید این مهارتها را به روشهای جدیدی به کار گیرد.
مثلا نیاز است که رهبر نحوه ارتباط برقرار کردن موثر با تیمش را بیاموزد، در کارهایی مانند هدفگذاری برای تیمش سهیم باشد، در نحوه آموزش و هدایت اعضای تیمش دخیل باشد، بداند که چگونه یک ارتباط یک به یک برقرار کند، چگونه عملکردها را مدیریت کند و چگونه مذاکرات کاری داشته باشد.
وقتی رهبر نقش رهبری خود را فرا میگیرد، برقرار کردن ارتباط چالشهای متفاوتی ایجاد میکند؛ مثلا ارتباط برقرار کردن با چند تیم، مدیریت کردن اولویتها، اهداف و شخصیتها و انجام دادن این کارها در یک محیط مجازی و بین فرهنگهای مختلف.
رهبران قدیم، همراستا با رهبران دیجیتال
پس از تحول محیط به یک محیط دیجیتال هم باید این مهارتهای ارتباطی وجود داشته باشند. اما این تغییر گاهی رهبران قدیمی را با چالشهایی در برقرار کردن ارتباط با استفاده از ابزار موجود در دنیای دیجیتال مواجه میکند مثلا در استفاده از توئیتر یا استفاده از یک محیط کاری آنلاین برای انجام یک کار گروهی یا ساخت یک ویدئوی کوتاه برای توضیح اهداف به سهامداران خارج از تیم حاضر.
نباید رهبران فعلی را بیرون کرد و به فکر رهبران جدید برای عصر دیجیتال بود. البته این عصر نیاز به تفکر و عملکرد متفاوتی با عصر گذشته دارد که نیازمند این است که رهبران هشت توانایی را علاوه بر تواناییهای فعلیشان در خود ایجاد کنند و حتی تواناییهای قبلی را کمی تغییر دهند تا سازگار با محیط کاری جدید شوند.
8 مهارت و توانایی لازم برای رهبری در عصر دیجیتال:
- چابکی ذهنی
- سازگاری سریع
- یادگیری سریع
- سواد دیجیتالی
- تمرکز روی مشتری
- محوریت دادهها
- مهارت فرهنگی
- همکاری
چابکی ذهنی:
چابکی ذهن، توانایی انتقادی اندیشیدن و ایجاد ارتباطات جدید در حین حل مسئله است. این مهارت برای رهبر عصر دیجیتال مهم است چرا که این رهبران مدام با مشکلاتی روبرو هستند و نیاز است که حتی بدون داشتن اطلاعات کامل، تصمیماتی بگیرند.
با داشتن الگوی ذهنی که به ارتباط دادن مسائل به هم کمک میکند، رهبران در تصمیمگیری و تنظیم سریع مسائل موثرتر واقع میشوند.
برای تمرین تقویت این مهارت اگر نظری در مورد مسئلهای خاص دارید، مسائلی که در طرف مقابل ممکن است پیش آید را بنویسید. این کار به شما بینش داده و ذهنتان را میپروراند.
سازگاری سریع:
سازگاری سریع، توانایی رهبر در انعطافپذیری و تطبیق با نیازهای در حال تغییر کاری است. رهبران بزرگ به دنبال آزمون و ایجاد کارهای جدید هستند تا در محیط دائما در حال تغییر کاری دوام بیاورند.
رهبر با دنبال کردن ارتباطات در محیط کاری توانایی سازگاری بدون توجه به چالشهای در پیش رو را دارد.
برای تمرین تقویت این مهارت در برخورد با مشکلات 5 دقیقه زمان گذاشته و 2 تا 3 موقعیتی که در نتیجه این مشکلات به وجود میآید را مشخص کنید. آنها را نوشته و دنبال کارهایی باشید که در برخورد با آن میتوانید انجام دهید.
یادگیری سریع:
یادگیری سریع توانایی بهکارگیری درسهای گذشته در موقعیتهای کنونی و آتی است. رهبران بزرگ میدانند که تغییرات سریع نیازمند یادگیری سریع است و این یادگیری از منابع و تجارب مختلفی حاصل میشود.
مهمتر از همه این است که رهبران بزرگ بر این باورند که مردم قدرت پیشرفت و بهبود دارند و الگوی محیطی برای یادگیری فراهم میآورند تا تمام تیمشان به چالش کشیده شده و رشد کنند.
برای تمرین جهت تقویت این مهارت میتوان به صورت هفتگی برای یادگیری اوقاتی تعیین کنید که در این زمانها تعیین کنید که میخواهید چه بیاموزید و آن را در ذهن داشته باشید.
سواد دیجیتالی:
سمت رهبری در عصر دیجیتال بدون سواد دیجیتالی ناقص است. تنها دانستن در مورد فناوری برای رهبران کفایت نمیکند، بلکه باید فناوری را بهکار گرفته و از موقعیتهای مربوط با آن استفاده کنند.
رهبران بزرگ میتوانند از فناوری برای ساخت روابط، ایجاد تیم و بهبود کارشان استفاده کنند.
سواد دیجیتالی به معنای زیر و رو کردن تمام حالاتی است که فناوری عرضه میکند.
برای تمرین کردن جهت تقویت این مهارت شبکه شایستگی دیجیتال Europass را چک کرده و شایستگیهای دیجیتالی خود را بر مبنای آن ارزیابی کنید. اگر نیاز است که موردی را تقویت کنید، آن را یادداشت کرده و برای تقویت آن تلاش کنید.
تمرکز روی مشتری:
تمرکز روی مشتری، توانایی درک نیازهای مشتری و واکنش درست به چیزهایی مانند چگونگی استفاده مشتری از فناوری است که روی او تاثیر میگذارد.
رهبران خوب در محیط دیجیتال دیدگاههای مشتری را درک کرده و از آن دیدگاه به تغییرات بازار مینگرند. سپس با در نظر داشتن مصلحت مشتری، تصمیمگیری کرده و راهبردها را در همان جهت تنظیم میکنند.
رهبران همچنین این طرز تفکر را در بین تیم خود هم ترویج میدهند.
جهت تمرین برای تقویت این مهارت عادت کنید که از خود بپرسید آیا هر کاری که انجام میدهید به صلاح مشتری است یا خیر؟
اگر چنین نباشد باید برنامه خود را تغییر داده و در آن جهت اصلاحاتی انجام دهید. حتی میتوانید فراتر رفته و از چند نفر از مشتریان خود بپرسید که تصمیمات شما چقدر به صلاح آنهاست.
محوریت دادهها:
اگر رهبر داده محور باشد، توانایی استفاده از دادهها برای بهبود تصمیمگیری و عملکرد مطلوب کاری را دارد.
این بدین معنا نیست که تنها به دنبال داده باشند یا برای تصمیمگیری به تمام دادههای ممکن دسترسی پیدا کنند.
بلکه به این معناست که رهبران بزرگ در عصر دیجیتال به این درک رسیدهاند که چه دادههایی مرتبط با کارشان است، مناسب بوده و بهکارگیری آنها در تصمیمگیری به آنها کمک میکند.
به منظور تقویت این مهارت در خود باید از شخصی بخواهید اگر دادههایی در حمایت از یک ایده ارائه دادهاید، را بر ضد شما استفاده کند تا بتوانید خود را در مقابل آن محک بزنید.
مهارت فرهنگی:
رهبران در عصر دیجیتال نیازمند دسترسی به نتایج کاری در فضای مجازی و بین فرهنگی هستند.
کار کردن از راه دور یا حتی برگزاری جلسات از راه دور نیازمند اعتماد در مدیریت افراد و کار کردن با مشتری در سراسر کره زمین است. توانایی کار کردن با فرهنگهای مختلف و احترام گذاشتن به تفاوتهای فرهنگی لازمه موفقیت یک رهبر عصر دیجیتال است.
برای تمرین تقویت این مهارت اگر قرار است که برای افرادی در کشوری دیگر سخنرانی کنید، از کسی بخواهید که مربی فرهنگی شما شده و هر کجا که مشکل داشتید، اصلاح کند.
همکاری:
یک رهبر توانایی همکاری با سایر افراد در کمال صداقت و درستی را دارد. رهبری که فقط دستور داده و کنترل میکند رهبر عصر گذشته است.
رهبر عصر دیجیتال میداند که باید فراتر از این حالت رفته و نباید سایر همکاران را از خود جدا ببینند. باید صداقت داشته و با همکاری با بقیه به اهدافتان برسید.
برای تمرین تقویت این مهارت خودتان یا کسی از اعضای تیمتان با فردی خارج از تیم مصاحبه کند و بررسی کنید که چگونه با او ارتباط برقرار میشود. بازخورد این عمل را در یک جلسه گروهی مطرح کرده و به دنبال راهی برای بهبود ارتباطات خود باشید.
هر یک از این تواناییها مطرح شده برای رهبر عصر دیجیتال حیاتی و لازم هستند. برای موفق شدن در آینده همه افراد نیاز دارند که توانایی اصلاح، بازآموزی و سازگاری با ابزارها و فناوریهای دائما در حال تغییر عصر جدید را داشته باشند.
