اتخاذ هدفی برای رسیدن به هیئت مدیره متنوع تفاوت زیادی با برداشتن گامهای عملی برای رسیدن به این هدف دارد.
بهرغم اینکه هیئت مدیره سازمانهای غیرانتفاعی پیوسته تشویق میشوند که از تنوع استقبال کنند، بررسی آماری Leading with Intent: 2017 National Index of Nonprofit Board Practices نشان میدهد که در مقیاس وسیع شاهد حرکت به سمت هیئت مدیرههای متنوع نیستیم.
طبق یافتههای BoardSource بیشتر رئیسهای هیئت مدیره و مدیران عامل سازمانهای غیرانتفاعی از سطح تنوع فعلی هیئت مدیرههایشان رضایت ندارند.
این بررسی آماری در عین حال مسئله هشداردهنده دیگری را هم آشکار میکند، درصد زیادی از افرادی که اعلام کردهاند از متنوع نبودن هیئت مدیرهشان راضی نیستند، اقدام عملی برای تغییر این وضعیت را یکی از اولویتهای اصلی یا حتی یکی از اولویتهای سازمانشان نمیدانند.
علاوه بر این، نگرانکننده است که از میان 360 سازمانی که گزارش دادهاند در هیت مدیرهشان فردی رنگینپوست حضور ندارد، فقط 10 درصد گفتهاند «در عضوگیری برای هیئت مدیره ویژگیهای جمعیتشناختی از اولویتهای اصلیشان است.» این نتیجه علیرغم این واقعیت است که 62 درصد از سازمانهایی که فردی رنگینپوست در هیئت مدیرهشان نداشتند، اذعان کردند که «افزایش تنوع قومی و نژادی هیئت مدیره در افزایش توانایی سازمان برای پیشبرد ماموریتش اهمیت دارد.»
مشخص است که پیامهای ضد و نقیضی از این بخش دریافت میشود اما دو صد گفته چون نیم کردار نیست پس اتفاقا پیام خیلی هم روشن است، تنوعبخشی اولویت این سازمانها نیست.
این سازمانها ناخواسته وضعیت را برای خودشان بدتر میکنند. این پیام نه تنها روی هیئت مدیره فعلی بلکه روی اعضای آینده هیئت مدیره، اعضا، داوطلبان، کارکنان، اهداکنندهها و جامعه افرادی که خدمات دریافت میکنند، نیز تاثیر میگذارد. هرچه افراد بیشتری ببینند این سازمانها نیاز به تنوع را نادیده میگیرند، افراد بیشتری را که میخواهند (و نیاز دارند) جذب کنند، از دست میدهند.
علاوه بر این تنوع به داشتن یکی دو چهره متفاوت در هیئت مدیره خلاصه نمیشود. وقتی آن دسته از اعضای هیئت مدیره که نماینده جامعههای متنوع هستند، ببینند در عمل پیشرفتی به سوی تنوعبخشی حاصل نمیشود، ابتدا از فقدان تعهد سازمانی کامل ناامید میشوند. بعد دلسرد میشوند و در نهایت دیگر نسبت به وظیفهشان در هیئت مدیره احساس مسئولیت نمیکنند.
برای اینکه از قرار گرفتن سازمانتان در چنین مسیری جلوگیری کنید، باید سه کار انجام بدهید:
پذیرش مسئولیت
سازمان غیرانتفاعی BoardSource به بهترین شکل میگوید: «هیئت مدیرهها بهعنوان بدنه تصمیمگیر در بالاترین سطح رهبری سازمانی در ایجاد سازمانی که به تنوع، جامعیت و برابری اولویت میدهد، از این مقولهها پشتیبانی میکند و در آنها سرمایهگذاری میکند، نقشی اساسی دارند.»
هیئت مدیره جهتگیری تمام سازمان را تعیین میکند و به هر مقولهای که اولویت بدهد، در بقیه سازمان جاری میشود. اینکه چقدر هیئت مدیره متنوع است، نتیجه مستقیم فعالیت هیئت مدیره شما تا این لحظه است. مسئولیتش را بپذیرید.
اقدام عملی برای ایجاد هیئت مدیره متنوع
برای کمک به سازمانها در عبور از سخنوری صرف و انجام اقدامهای آگاهانه با دکتر شرلی دیویس صحبت کردم که متخصص شناختهشده نیروی کار جهانی است و در تنوع و جامعیت تخصص دارد.
او میگوید: «ظاهر مهم است. وقتی افراد میبینند فرد دیگری شبیه آنها در سازمان وجود ندارد، احساس میکنند ارزشها و نیازهایشان اهمیت ندارند. با این حال گفتوگوها حول دستیابی به تنوع سازمانی نباید تنها بر جنسیت و نژاد متمرکز باشند. تنوع واقعی به معنای سهم دادن به گروههای متفاوت نیست.»
دیویس توصیه میکند اقدامهای زیر را انجام دهید تا در رسیدن به هدفتان در دستیابی به هیئت مدیره متنوع موفق شوید:
1) درک کنید که ممکن است سوگیریهای ناخودآگاهی وجود داشته باشند که از گامهای عملی جلوگیری کنند.
2) فردی را برای رهبری طرح شناسایی کنید.
3) یک بیانیه جایگاهیابی تدوین کنید و در آن به باورهای سازمان بپردازید و اهدافی را تعریف کنید که میخواهید بهدست آورید.
4) اهدافی تعیین کنید که بتوان نتایجشان را اندازهگیری کرد.
5) پیوسته پیشرفت را ارزیابی کنید.
6) آموزشها و بحثهای تسهیلشدهای ارائه کنید که باعث شود هدفتان اولویت ذهنی افراد شود.
همچنین باید از اشتباههایی اجتناب کنید که از موفقیت در رسیدن به هدف جلوگیری میکنند. دیویس 4 اشتباه زیر را خیلی برجسته میداند:
1) توجه نکردن به این مسئله که همه در رسیدن به اهداف تنوعبخشی مسئول هستند.
2) درک نکردن این مسئله که ممکن است در کنار تنوع، جامعیت وجود نداشته باشد.
3) ترویج ندادن سازگاری که منجر به شکل نگرفتن حس تعلق خاطر میشود.
4) داشتن این پیشفرض که میتوان سریع به تنوع دست یافت. فرایند تنوعبخشی دوی ماراتن است، نه دوی سرعت.
دیویس پیشنهاد میکند که برای ایجاد فرهنگ تنوع واقعی با «عملیاتی کردن» تلاشهایتان از تمرکز صرف بر هیئت مدیره اجتناب کنید. هر تصمیمی که سازمانتان میگیرد، باید از جنبه تنوعبخشی بررسی شود. این تصمیمها شامل تصمیمگیری در مورد جایگاههای رهبری، مشارکت کمیتهها، زمانبندی برنامهها، استخدام کارمندان، انتخاب کسبوکارهای طرف همکاری، انتخاب اعضا و داوطلبان و جذب اهداکنندگان میشود.
اطمینان حاصل کنید که فعالیتهایتان در وبسایتتان و رسانههای اجتماعی شامل بیانیههایی از رهبران بشود که به جنبههای گوناگون تنوع میپردازند تا تعهدتان به تنوع را بیشتر به مردم نشان دهید.
پیروی از توصیههای دیویس به سازمانهای غیرانتفاعی که میخواهند تعهدشان به جامعیت و تنوع هیئت مدیره را عملی کنند، کمک میکند منبع ناامیدی اعضایی را از بین ببرند که نماینده جامعههای نادیدهگرفتهشده هستند. علاوه بر این عمل به این توصیهها باعث میشود در نگاه افرادی که نماینده نژادها، فرهنگها و نسلهای متفاوت هستند، جذابتر بهنظر برسند.
تعهد به تغییر مطلوب هیئت مدیره
دستیابی به هیئت مدیره متنوعی که بازتاب جامعهای است که سازمان به آن خدمت میکند، کار درستی است اما در عین حال کار هوشمندانهای هم هست، سازمان با این کار از سابقهها، تجربهها، نظرها و مجموعه مهارتهای متنوعی بهره میبرد که همگی برای هیئت مدیرهای که میخواهد به سطح بالاتری از موفقیت برسد، ویژگیهای بسیار مهمی هستند.
اولویت دادن به تنوع هیئت مدیره و برداشتن گامهای عملی برای دستیابی به آن، مسئولیت مستقیم هیئت مدیره است. به یاد داشته باشید، همانطور که گفتیم دو صد گفته چون نیم کردار نیست و آن دسته از سازمانهای غیرانتفاعی که از تنوع حرف میزنند اما در عمل کاری نمیکنند، از مزیتهای رهبری هیئت مدیره برخوردار نمیشوند. خلاصه اینکه انجام اقدام مناسب راه اطمینان حاصل کردن از این است که سازمانتان میتواند در راه رسیدن به ماموریتش پیشرفت کند.
آیا سازمان شما هدفی را برای افزایش تنوع و ایجاد جامعیت آگاهانه، تعیین کرده است؟ برای رسیدن به هدفتان چه کارهایی را انجام میدهید؟