اگر شما هم شغلی با درآمد و مزایای مناسب دارید که نمیتوانید از آن دل بکنید، اما در عین حال به کارآفرینی و انجام کاری غیر از شغل ثابت خود علاقه دارید، بدانید که تنها نیستید. وقتی افراد علاقمندیهای بلندمدت یا جدید خود را دنبال میکنند با این دوراهی مواجه میشوند که امنیت شغل ثابت خود را رها کرده و علاقه خود را دنبال کنند یا اینکه علاقه خود را کنار بگذارند. اگر لازم نباشد بین این دو گزینه یکی را انتخاب کنید چطور؟ گروهی از افراد هستند که من آنها را کارآفرینهای دوگانه مینامیم؛ این دسته افراد در طول روز از امنیت مالی و بیمه درمانی شغل ثابت خود بهره میبرند و شبها به علاقمندیهای خود میپردازند. مسیر کارآفرینی دوگانه پر از سختیها است. در واقع مثل این است که یک شمع را از هر دو سر آن روشن کنید. با اینکه این کار از نظر سبک زندگی، یعنی امنیت مالی، مزایایی دارد امکان فرسودگی شغلی برای کارآفرین هم وجود دارد. در ادامه 5 روش برای اجتناب از فرسودگی شغلی برای کارآفرین های دوگانه را به شما معرفی میکنیم.
5 روش برای اجتناب از فرسودگی شغلی برای کارآفرین های دوگانه
۱. برنامهریزی کنید و به برنامه خود وفادار باشید
اگر برنامه کاریتان از 9 صبح تا 5 عصر است، برای مدت زمانی که مشغول کار نیستید برنامهریزی کنید. خود من گاهی اوقات که از سر کار به خانه برمیگردم تنها چیزی که میخواهم این است که تمام شب را دراز بکشم و استراحت کنم. بعضی از افراد صبحها قبل از کار ورزش میکنند و بعضی دیگر بعد از اینکه کارشان تمام میشود به باشگاه میروند. بعد از باشگاه هم باید شام درست کنید و بخورید، روی کسبوکار خود کار کنید، با دوستان خود معاشرت کرده، استراحت کنید و بخوابید و تا فردا همین فرایند را دوباره تکرار کنید.
برنامهریزی به شما کمک میکند ثبات عمل داشته باشید و در عین حال به اتفاقات غیرمنتظره هم توجه کنید، چه تماسی اضطراری از طرف مادر یا مادربزرگتان باشد چه دورهمی با دوستان. برنامهریزی شما میتواند ساعتی (توصیف کارهایی که باید در هر ساعت انجام دهید) یا روزانه باشد (توصیف اینکه چه روزهایی را به کسبوکار خودتان اختصاص میدهید و چه روزهایی را آزاد میگذارید) باشد. توجه داشته باشید که فعالیتهای برنامهریزیشده برای ساعتهای بیکاری باید علاوه بر پربازده بودن، استراحت را هم شامل شود.
۲. بین کار روزانه و کسبوکار شخصی خودتان حد و مرزی تعیین کنید
بعضی کارفرماها از شما میخواهند که تمام وقت و انرژیتان را برای شرکت صرف کنید و علم به این موضوع که شما علاقمندیهای خارج از سازمان هم دارید برای آنها تهدیدآمیز است، بعضی دیگر از کارفرماها این موضوع را به راحتی میپذیرند. چه تضاد منافع وجود داشته باشد چه نداشته باشد، مهم است که با طرز فکر کارفرمای خود در مورد فعالیتهای خارج از برنامه آشنا باشید و بدانید اگر متوجه شود که شما مالک، مدیر یا عضو هیئت مدیره شرکت دیگری هستید چه واکنشی نشان میدهد.
من در شرکتهای مختلفی کار کردهام و وقتی در مورد پروژه فوقبرنامه خودم با آنها صحبت کردهام، هم بازخورد منفی و هم بازخورد مثبت دریافت کردهام و یاد گرفتم که وقتی به دنبال تاسیس شرکت خودم هستم، نمیتوانم از آشکار شدن این موضوع جلوگیری کنم. وقتی سخنرانی و نویسندگی را شروع کردم، تصمیم گرفتم با تیم منابع انسانی شرکت ملاقات کنم تا مطمئن شوم تضاد منافعی وجود نداشته باشد. توجه داشته باشید که نباید از وقت یا منابع شرکت برای پروژه شخصی خودتان استفاده کنید، اما باید مرزهایی را هم مشخص کنید که بعد از ساعات کاری روزانه بتوانید روی کسبوکار خودتان هم کار کنید.
۳. نظم و ترتیب ایجاد کنید
در نقش یک کارآفرین دوگانه ممکن است نیاز باشد مثل بتمن زندگی کنید (البته نیازی نیست با جرم و جنایت بجنگید)! باید در طول روز سر کارتان حاضر باشید و حتی بعد از ساعت کاری هم برای برگزاری جلسات در شرکت بمانید، سپس به خانه برگردید و روی کسبوکار خودتان کار کنید. برای اینکه مطمئن شوید برای هر کدام از این کارها بیش از حد وقت نمیگذارید باید به کمک نظم و ترتیب و برنامهریزی خلاقانه روی اهداف خود تمرکز کنید. دعوتهای دیگران را مودبانه رد کنید. برای اینکه کسبوکارتان موجه به نظر برسد باید ثبات عمل داشته باشید.
۴. چرایی کار خود را درک کنید
سیمون سینک با تمرکز روی درک چرایی کارها به شهرت رسیده است. کار کردن شبانهروزی برای افراد بزدل مناسب نیست و به فداکاری، انضباط، نه گفتن و اولویتبندی کارها نیاز دارد. اگر پول در آوردن تنها دلیل علاقه شما به کارآفرینی است، سقوط کرده و نابود میشوید (به خودتان، کسبوکارتان و عملکردتان در شغل ثابتتان لطمه میزنید).
درک چرایی کارتان همان چیزی است که باعث میشود کمخوابی، استرس و روزها، هفتهها یا ماهها نتیجه نگرفتن را تحمل کنید. وقتی چرایی یا دلیل کارتان با عملکردتان هماهنگ باشد، برای ادامه کارتان انرژی میگیرید و فراز و نشیبها را پشت سر میگذارید.
۵. استراحت کنید
ممکن است استراحت کردن برای شما بدیهی باشد اما این موضوع باید به بعضی کارآفرینها یادآوری شود. درست است که باید کارهایتان را به موقع تحویل دهید، به اهداف خود برسید و گاهی وقت کم میآورید اما اگر به اندازه کافی استراحت نکنید، بدنتان شما را به این کار مجبور میکند (چه برای آن برنامهریزی کرده باشید چه نکرده باشید). زمانی که باید برای بهبودی ناخوشیهای ناشی از خستگی صرف کنید بسیار بیشتر از زمانی است که به استراحت اختصاص میدهید. فرقی نمیکند برای خودتان کار میکنید یا برای دیگران (یا هر دو)، در هر صورت سلامتی از همه چیز مهمتر است.
کلام آخر
کارآفرینی برای هرکسی مناسب نیست اما کارآفرینی دوگانه برای کسانی عملی است که در کار خود عجله نمیکنند. بنابراین با برنامهریزی و اهمیت دادن به سلامت خود از فرسودگی شغلی اجتناب کنید.