محل کار مکانی است که همیشه در حال تغییر است. از همان روزهای اولی که به عنوان یک نسل جوان وارد محیط کار شده‌ایم، هنجارهای اجتماعی در طول زمان تغییر کرده است. فرهنگ سازمانی هم در شرکت‌ها به همان اندازه تغییر کرده و از طرفی دیگر، بازنشسته شدن در سن ۶۵ سالگی به اندازه گذشته معمول نیست. ممکن است افرادی را ببینید که با سن بالا همچنان مشغول به کار هستند که اصلا موضوع غیرعادی نیست. این افراد ممکن است به خاطر علاقه به کار یا فشار اقتصادی به فعالیت‌های کاری خودشان ادامه دهند. درنتیجه، در حال حاضر به طور معمول چهار نسل متفاوت در شرکت‌ها و نیروهای کار، فعال بوده و شکی نیست که این محدوده وسیع سنی در هر سازمانی با مشکلات فراوانی همراه است. در ادامه همراه باشید درباره مدیریت نسل ها در محیط کار و راهکارهای حل اختلافات به شما بیشتر توضیح دهیم.
شناخت نسل های مختلف در محل کار
در گذشته، عملکرد محیط کار به این شکل بود که مدیر هر بخش دستوراتی را صادر می‌کرد و بقیه افراد بدون هیچ سوالی آنها را قبول می‌کردند، ولی در حال حاضر جوانان به این نوع سبک مدیریتی، واکنش خوبی نشان نمی‌دهند. عملکرد شرکت‌ها باید تغییر کرده و تکامل پیدا کند. این مسئله به این معنا نیست که نسل جوان محیط کار را به محیطی چالش‌برانگیز تبدیل کرده است، در واقع هر تغییری که در محیط‌های کاری ایجاد شده، شرایط را منعطف‌تر کرده و باعث شده تا کارفرما احترام بیشتری برای نیاز کارمندان قائل شود.
باید این موضوع را به یاد داشته باشید که هر نسل، دنیا را از دیدگاه منحصربه‌فرد خودش می‌بیند؛ دیدگاهی که حاصل اتفاقاتی است که در دنیایی رخ داده که از کودکی تا بزرگسالی در آن بزرگ شده‌اند. مجموعه نگرش‌ها، رفتارها و محرک‌های پیشنهادی هر نسل معمولا برای حجم بزرگی از جمعیت که در هر بخش قرار دارند، استفاده می‌شود. به طور قطع هر فرد، ارزش‌ها و تجربیات خودش را دارد، بنابراین ارزش‌های هر نسل به عنوان تمایلاتی محسوب می‌شود که برای گروه سنی خاصی استفاده می‌شود و هیچ‌گاه نباید آنها را به عنوان ارزش‌های مطلق در نظر گرفت.
۱. نسل سنت‌گرایان در سازمان
این نسل بعضی مواقع به نام‌های «جانبازان» یا «بزرگ‌ترین نسل» هم شناخته می‌شوند. این نام‌گذاری کاملا درست است، چرا که این گروه بین سال‌های 1922 تا 1945 به دنیا آمده‌اند؛ سال‌هایی که بسیاری از افراد این گروه یا به طور مستقیم با جنگ جهانی دوم درگیر بودند یا تحت تاثیر آن قرار گرفته‌اند. این نسل در خانواده‌هایی سنتی همراه با پدر و مادرشان بزرگ شده‌اند و معمولا مادر آنها خانه‌دار بوده تا از کودکان خود نگهداری کند. همچنین این گروه با شرایط خیلی سخت اقتصادی روبه‌رو بودند و به همین دلیل معمولا افراد صرفه‌جویی هستند.
سنت‌گرایان تمایل دارند به مقامات احترام بگذارند و به کارفرمای خود وفادار باشند. افراد این گروه با حقوق زیاد یا عناوین شغلی انگیزه نمی‌گیرند، چرا که تعداد زیادی از سنت‌گرایانی که در حال حاضر جز نیروی کار فعال هستند، فقط به این دلیل کار می‌کنند که خودشان می‌خواهند. بعضی از آنها فقط می‌خواهند عضوی از یک شبکه اجتماعی باشند و بعضی دیگر تصمیم دارند برای دوران بازنشستگی‌شان پول بیشتری پس‌انداز کنند.
۲. بیبی بومر (کودک نسل انفجار)
بیبی بومرها، کودکان سنت‌گرایان هستند. این کودکان در دوران پس از جنگ جهانی دوم به دنیا آمده‌اند و به بیبی بومر معروف هستند. این نسل بین سال‌های 1946 تا 1964 به دنیا آمده‌اند. بیبی بومرها به امکاناتی مثل: تحصیل در دانشگاه، مسافرت و آزادی‌های سیاسی دسترسی داشتند که خانواده‌هایشان حتی رویای آن را هم نداشتند. به همین دلیل است که این نسل معمولا نسلی تحصیل‌کرده بوده و در دهه‌های 60 و 70 فعال سیاسی بودند. بیبی بومرها به خاطر تعداد بسیار زیادشان نسل بسیار رقابتی هستند، چرا که به طور ناگهانی افراد زیادی بودند که در یک رده سنی برای جایگاه‌های شغلی و ارتقای شغلی با یکدیگر رقابت شدیدی کردند. درنتیجه، نسل بیبی بومر معمولا عقیده دارد که کارمندان جوان و کم تجربه باید قبل از اینکه به شغل دلخواه و عنوان شغلی رویایی خود برسند، سختی بکشند و تجربه کافی به دست آورند.
بیبی بومرها به‌خاطر ذهنیت قدیمی که دارند؛ درآمد و فرصت‌های رقابتی برای پیشرفت در کار یا مسیر شغلی موضوعاتی نیست که به آنها انگیزه دهد. با توجه به اینکه این گروه سنی در حال حاضر به سن بازنشستگی رسیده‌اند، سازمانها برای اینکه بتوانند این افراد را در محل کار فعال نگه دارند، با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستند. به دلیل اینکه این بخش از جمعیت هنوز قسمت بزرگی از نیروی کار را تشکیل می‌دهند، بازنشستگی آنها، چالش بسیار بزرگی را در آینده نزدیک برای کارفرمایان ایجاد می‌کند. به همین دلیل باید تلاش کنند تا راهکاری را برای رسیدن به موفقیت کارمندانی که برای سازمانشان مناسب است را پیدا کنند.
۳. نسل ایکس
افرادی که بین سال‌های 1965 تا 1980 به دنیا آمده‌اند به نسل ایکس شناخته می‌شوند. افراد این نسل معمولا بچه‌هایی بودند که زمانی از روز را در خانه تنها بودند، چرا که والدینشان به خاطر کار مجبور بودند از خانه بیرون بروند. این افراد در خانواده‌هایی به دنیا آمده‌اند که یا والدینشان کار می‌کردند یا از هم طلاق گرفته بودند. درنتیجه، افراد این نسل معمولا بسیار مستقل بزرگ شدند. در کنار این استقلال، شک و تردید زیادی دارند؛ از سازمانها گرفته تا نیت افراد، به همه مسائل شک می‌کنند. نسل ایکس به راحتی به تحصیلات دسترسی داشتند. می‌توان گفت افراد این نسل تاکنون تحصیل‌کرده‌ترین افراد هستند. افراد نسل ایکس معمولا تمایل دارند مستقل کار کنند و از مدیریت خرد لذت نمی‌برند. این گروه بر خلاف روحیه رقابت‌جو خانواده‌شان که از نسل بیبی بومرها هستند، تلاش می‌کنند تا در زندگی و شغل خود به ثبات برسند. این نسل معمولا روحیه کارآفرینی دارند و خود را به خوبی با تغییرات و تکامل تکنولوژی تطبیق می‌دهند.
۴. نسل وای
جدیدترین نسلی که وارد نیروی کار شد نسل وای نامیده می‌شود که بسیار تلاش‌گر بوده و در سال‌های 1981 تا 2000 به دنیا آمده‌اند. این افراد متعلق به دوره تکنولوژی هستند و دقیقا از زمان تولدشان، تکنولوژی در زندگی‌شان حضور داشته است. آنها با تکنولوژی کاملا رابطه بسیار خوبی برقرار می‌کنند، چرا که از همان ابتدا زندگی‌شان با آن ادغام شده بود. این افراد همچنین به راحتی می‌توانند افراد دیگر را با روحیات متفاوت تحمل کنند، چرا که آنها در خانواده‌های شلوغ بزرگ شده‌اند و با تنوع کاملا احساس راحتی می‌کنند. نسل وای افراد بسیار اجتماعی هستند که از طریق تلفن همراه، رسانه‌ها و اینترنت، با خانواده، دوستان و همکارانشان ارتباط برقرار می‌کنند. به دلیل ذات اجتماعی آنها، این نسل معمولا از کار تیمی لذت می‌برد و دوست دارد احساس ارزشمندی در سازمان داشته باشد. این افراد همچنین از شنیدن بازخورد در مورد عملکردشان لذت می‌برند و نسبت به سازمانی که برایش کار می‌کنند، بسیار وفادار هستند.
۵. نسل هزاره
فرقی نمی‌کند این گروه را نسل زِد، نسل مجدد یا نسل هزاره بنامید، این نسل، گروه بعدی هستند که وارد نیروی کار می‌شوند. افراد این نسل از سال 2000 تاکنون به دنیا آمده‌اند. هنوز در مورد سبک کاری این نسل اطلاعات دقیقی وجود ندارد، ولی به طور کلی زندگی این افراد مثل نسل وای با تکنولوژی ادغام شده است، بنابراین، کاملا منطقی به نظر می‌آید که فکر کنیم نسل هزاره از محیط کاری منعطف و توانایی استفاده از تکنولوژی‌های متفاوت برای برقراری ارتباط لذت می‌برد.
نکاتی برای هماهنگی و مدیریت نسل ها در محیط کار
با توجه به اینکه به خاطر تنوع در محیط کاری مشکلات زیادی ایجاد شده است، بسیار مهم است که همه اعضای سازمان یاد بگیرند با هماهنگی در کنار یکدیگر کار کنند و محیطی را ایجاد کنند که در آن احترام متقابل وجود دارد. به همین دلیل مدیریت نسل ها در محیط کار اهمیت دارد. زمانی می‌توانید این کار را انجام دهید که اجازه دهید کارمندان روابط خوبی در محیط کار ایجاد کنند، یکدیگر را درک کرده و تفاوت نسل‌ها را بپذیرند.
تلاش کنید به جای فکر کردن به مسیر بر هدف نهایی تمرکز کنید. سعی کنید بعضی مواقع به کارمندان نسل ایکس اجازه دهید کارهایشان را از خانه انجام دهند یا فضای کاری برای کارمندان نسل وای ایجاد کنید که بتوانند به طور گروهی با همکاران خود کار کنند. به سنت‌گرایان و بیبی بومرها برنامه‌های کاری اصلاح شده یا کارهای نیمه وقت پیشنهاد کنید و به آنها اجازه دهید تا کارهای منعطفی داشته باشند که به بازنشستگی کامل آنها منجر نشود. همچنین آنها می‌توانند به عنوان مربی، تجربیات و دانش خود را با کارمندان جوان‌تر و اعضای تیم از نسل‌های متفاوت به اشتراک بگذارند.
سعی کنید یک حلقه بازخورد ایجاد کنید که کارمندان بتوانند از طریق آن نسبت به یکدیگر صادقانه برخورد کنند. همچنین به اعضای تیم نشان دهید که سازمان بدون در نظر‌گرفتن سن برای دیدگاه‌های مختلف ارزش قائل است. این موضوع را به یاد داشته باشید که افراد از نسل‌های مختلف تمایل دارند از طریق روش‌های متفاوتی ارتباط برقرار کنند، بنابراین، برای کارمندان مختلف روش‌های متفاوتی مثل، جلسه‌های حضوری، ایمیل، تلفن یا حتی رسانه‌های اجتماعی و نرم‌افزار پیام‌رسانی فوری را فراهم کنید.
کلام آخر
سن فقط یک عدد است؛ ممکن است این جمله خیلی تکراری به نظر برسد ولی حقیقت دارد. بنابراین، اگرچه ما در مورد رفتارهای نسل‌ها به طور کلی صحبت کردیم، این موضوع را به خاطر داشته باشید که ممکن است ویژگی‌ها و رفتارهای بسیار زیادی را پیدا کنید که متعلق به افراد یک گروه باشند. همچنین باید از این موضوع آگاه باشید که استفاده از ویژگی‌های منفی فردی برای یک نسل درست نیست و به سازمان ضرر می‌زند. در هر نسلی به افرادی برمی‌خورید که اخلاق کاری خوبی ندارند و در مقابل ممکن است افراد جوان یا پیری را بیابید که کارمندان بی‌نظیری هستند.
تنوع در همه جنبه‌های زندگی ما ارزش دارد و به طور قطع از محیط کاری متنوع نتایج بهتری به دست می‌آید. این تنوع شامل محدوده سنی وسیعی است که در سازمانها وجود دارد. در این شرایط هر فردی دیدگاه خودش را ارائه می‌دهد و افرادی که از نسل‌های متفاوت هستند، تجربیاتی که از گذشته به دست آورده‌اند را به اشتراک می‌گذارند. همچنین ممکن است به خاطر مشکلاتی که در دوره‌های زمانی خاصی ایجاد می‌شوند، هر فردی مطلبی منحصربه‌فرد را به افراد دیگر بیاموزد.
شما برای مدیریت نسل ها در محیط کار چه پیشنهاداتی دارید؟
