هر نقش و وظیفه جدیدی، مسئولیتهای جدیدی هم با خود به همراه دارد. اما یک رهبر ارشد با تجربه و با سابقه با چالشهای خاص و منحصربهفردی مواجه میشود که فعالیت کاری بزرگتری را در برمیگیرد. حتی اگر شغل مهمی در یک شرکت کوچک داشته باشید یا مدیر یک کسبوکار متوسط باشید یا سرپرست یکی از واحدهای یک شرکت جهانی، باید با کمک تجربهتان به مقصد برسید یا حتی فراتر از تجربه شخصی خود بروید. برای آنکه رهبری کارآمد و مجرب باشید باید مهارتهای خاصی هم داشته باشید. در ادامه مهارت های کارآمد برای رهبران اجرایی ارشد را بررسی میکنیم.
معمولا یک رهبر با سابقه، با موفقیت در حوزه خاصی به جایگاه مدیریت و رهبری رسیده است. وقتی ارتقا میگیرید یا کسبوکارتان تغییر میکند، باید یاد بگیرید که چطور با مهارتهای خود، وظیفهای بزرگتر و گستردهتر را انجام دهید و برای جایگاهی آماده شوید که تقاضا و درخواستها کاملا نسبت به قبل متفاوت خواهد بود.
مدیران اجرایی ارشد با چالشهای خاص و منحصربهفردی مثل تعریف و ایجاد چشمانداز برای آینده مواجه میشوند. یک رهبر ارشد مجرب و با سابقه باید فشارهای چالشبرانگیز کوتاهمدت و واقعی را مدیریت کند.
وقتی رهبران ارشد دچار لغزش یا شکست میشوند، سازمانها ضرر زیادی میکنند. بااینحال توسعه و پیشرفت رهبر در این سطح اغلب نادیده گرفته میشود. اما با آموزش و عمل درست، یک رهبر مجرب میتواند از خطرات متداول بپرهیزد و نیازهای مختلف سازمان را برآورده کند.
مهارت های کارآمد برای رهبران: چهار مهارت بنیادی
موفقیت رهبری در هر سطحی ریشه در چهار شایستگی بنیادی و اصلی (خودآگاهی، ارتباطات، تأثیر و نفوذ، و چالاکی یادگیری) دارد. اگر رهبری با سابقه و با تجربه باشید، احتمالا این مهارتها را طی سالهای کاری خود بهدست آوردهاید. اما هرچقدر که پیشرفت میکنید و جلوتر میروید، باید بدانید که چطور این چهار مهارت را به شکلی متفاوتتری در موقعیتهای شغلی متفاوت بهکار بگیرید.
- خودآگاهی
از مهارت های کارآمد برای رهبران، خودآگاهی است. خودآگاهی فراتر از شناخت نقاط ضعف و قوت، سلیقه، اولویتها، الگوها و تاثیر رفتارتان بر دیگران است. در این سطح حتما باید تاثیر رفتار رهبری خود را بر پیامدهای سازمانی درک کنید.
متاسفانه، هرچقدر از نردبان مدیریت بالاتر میروید، بازخورد کمتری میگیرید. همچنین ممکن است که در استفاده از نقاط قوتی که در نقشها و وظایف قبلیتان مهمتر بودند افراط کنید. همین اتفاق میتواند چالشی برای یک رهبر با سابقه و مجرب محسوب شود.
- ارتباطات
برقرار کردن ارتباط خوب به یکی از چالشهای رهبری پیچیده برای مدیران اجرایی تبدیل شده است. لجیستیک به اشتراکگذاری اطلاعات در مناطق زمانی مختلف، فرهنگهای سازمانی و عملیات متفاوت، یکی از همین چالشها است. مشخص کردن اهداف کسبوکار و جلب اعتماد هم از دیگر چالشهای ارتباطات است. ترغیب کردن کارکنان و مدیران به ارتباط و بحث آزاد هم بخشی از نقش شما خواهد بود.
آیا ایدههایتان را از طریق گفتوگو یا نوشتههایتان بیان میکنید؟ آیا اطلاعات مهم را به اشتراک گذاشته، بازخورد میدهید و به دغدغهها توجه دارید؟ آیا میتوانید ایدههای پیچیده را بیان کنید؟
- یادگیری چالاک
بهکارگیری دانش و اطلاعات قبلی به شیوههای جدید برای یک رهبر با سابقه و مجرب، لازمه موفقیت رهبران ارشد خواهد بود. با بزرگتر شدن حیطه نقش و وظیفهتان، دانستن اینکه تجربه محدودیتهایی دارد اهمیت بیشتری پیدا میکند. استناد و وابستگی بیش از حد به آنچه که در گذشته جواب داده یا آنچه که باعث موفقیت در آینده میشود باعث ایجاد مشکل خواهد شد. چالش شما این است که بدانید چه زمانی تغییر مسیر بدهید و ابزارهای یادگیری و وفق دادن را داشته باشید.
آیا به تجربیاتتان فکر کرده و از آنها درس میگیرید؟ آیا همیشه به دنبال فرصتی برای یادگیری هستید؟ آیا نظرات، دیدگاهها و چشماندازهای دیگران را به راحتی میپذیرید؟
- تأثیر و نفوذ
فرایند تاثیرگذاری بر دیگران در رابطه با رهبران ارشد، ابعاد تازهای دارد. تاثیرگذاری و عبور از مرزهای جغرافیایی، عمودی، افقی، جمعیت شناختی و ذینفعان نیازمند توانایی خواهد بود.
برای اینکه رهبر مجرب و کارآمدی در این سطح باشید، باید بتوانید به خوبی کار را به بقیه محول کنید. دیگر مستقیما نمیتوانید خودتان کار را ادامه دهید، بلکه باید از طریق دیگران به نتیجه برسید. همچنین باید توانایی قانع کردن، پیش بردن و توضیح دادن را داشته باشید و در عینحال با قدرت مدیریتیتان کنار آمده باشید. تاثیرگذاری و نفوذ شامل ایجاد شبکه گستردهای از همکاران و ارتباطات میشود.
آیا توانایی ایجاد الهام و انگیزه در دیگران برای انجام کاری را دارید؟ چقدر شبکههای ارتباطاتتان قوی است؟
مهارت های کارآمد برای رهبران: موفقیت و پیشروی
به عنوان یک رهبر ارشد، تقریبا با تعیین استراتژی، اولویتگذاری و مدیریت دیگران آشنایی خواهید داشت. اما هدایت یک بخش یا کار بزرگ آسان نیست بلکه باید به عنوان یک رهبر مجرب و با سابقه به نتایج سازمانی برسید. برای مدیریت یک واحد تجاری، یک کار بزرگ، یا یک بخش، باید قابلیتهای زیر را در خود توسعه دهید:
- تفکر و عمل استراتژیک
برای ایجاد تعادل بین کارهای روزانه و اقدامات استراتژیک که بر قابلیت سوددهی بلندمدت سازمان تاثیر میگذارد، به توانایی و چشمانداز نیاز خواهید داشت.
برای به عقب بازگشتن، فکر کردن به چشمانداز و تعریف استراتژی چه کاری انجام میدهید؟ چه مهارتهای جدیدی را باید توسعه دهید یا چه ارتباطاتی باید ایجاد کنید؟
- عبور از حدو مرزها
باید سیاستهای سازمانی را درک و مدیریت کنید و پیوستگی، اتحاد و روابط مشارکتی ایجاد کنید. گسترش و اشاعه حد و مرزهای عمودی، افقی، جغرافیایی، فرهنگی و جمعیت شناختی، بخشی از نقش و وظیفه شما خواهد بود چراکه اقدامات شما بر کل سازمان تاثیر گذاشته و خواهد گذاشت.
آیا آمادهاید که در کل سیستم این کار را انجام دهید؟
پژوهشها نشان میدهند که رهبران ارشد برای موفقیت باید پنج شایستگی دیگر هم داشته باشند، با این فرض که گستره و سختی چالشهایی که به عنوان یک رهبر با تجربه در این سطح تجربه میکنید:
- مبتنی بر الهام باشد
- نتیجهگرا باشد
- ایجاد تعهد و دلبستگی کند
- فرصتهای نوآوری را شناسایی کند
- در سراسر دنیا هدایت کننده باشد
هرچند این فهرست، فقط به پیچیدگی شغل شما اشاره دارد اما این شایستگیهای رهبری، کلید اصلی برآورده شدن اهداف سازمانتان خواهد بود.
با تقویت این قابلیتها و چهار بنیان مهارت های کارآمد برای رهبران، حتی با تجربهترین مدیران هم میتوانند اثربخشیشان را سرعت ببخشند. کمکم نقاط ضعف و قوتتان و مطالباتی که از نقشتان وجود داشته را در محیط سازمان میبینید. آنگاه میتوانید روی رفتارهای خاصی کار کنید که بیشترین تاثیر را بر موفقیت فردی و موفقیت کسبوکار میگذارد.
چالش بزرگ و پیچیده شما چیست؟
حتما همیشه در تعیین اهداف رهبری به محیط هم توجه کنید. تحقیقات Leading for Organizational Impact چالشهای سازمانی را بررسی کرده است که یکی از موارد زیر را شامل میشود:
- کارکردن در مرزهای سازمانی
این چالش در هیچکدام از این کارکردها به تنهایی حل نمیشود. برای تاثیرگذاری بر پیامدهای سازمانی باید رهبری را تنظیم کنید.
- تفکر و عمل استراتژیک
بین اقدامات استراتژیک کوتاهمدت و بلندمدت و دغدغههای تاکتیکی و احتمالات استراتژیک، توازن برقرار کنید.
- نوآوری و ایجاد دلبستگی و تعهد
این چالش نیازمند تغییر در سیستمها و ساختارهای عملیاتی و همچنین تغییر عمیقتر در سیستمها، باورها، ارزشها و فرهنگ انسانی سازمان است.
یکی از بهترین روشها برای گذار و رسیدن به رهبری در سطح کارکردی، رسیدن به درک عمیقی از نقاط قوت و توسعه فرصتها به عنوان یک رهبر با سابقه و مجرب است. بسیار مهم است که بدانید چطور رفتار رهبری شما بر پیامدهای سازمانی تاثیر میگذارد. پس به یادگیری مهارت های کارآمد برای رهبران توجه داشته باشید.