چرخش شغلی روشی است که برای پرورش کارمندان به کار می‌رود. چرخش شغلی این فرصت را به کارمندان می‌دهد تا مهارت‌های مختلف را در مشاغل متفاوت پرورش دهند. کارمندان اکثر اوقات در چرخش شغلی حرکات جانبی انجام می‌دهند؛ اما این کار باعث پیشرفت نیز می‌شود. چرخش شغلی ابزاری است که وقتی کارفرمایان قصد دارند به کارمندان خود کمک کنند تا مهارت‌ها و مسیر شغلی‌شان را توسعه دهند، از آن استفاده می‌کنند. (پیشرفت شغلی مولفه‌ای مهم در جذب و حفظ کارمندان جوان است.) در زیر روش های چرخش شغلی موفق عنوان می‌شود:
روش‌های چرخش شغلی موفق
چرخش شغلی می‌تواند اتفاقی یا با برنامه‌ریزی دقیق با توجه به نتایج نهایی خاص، اجرا شود. کارمندی که درگیر چرخش شغلی برنامه‌ریزی شده می‌شود، سود برده و آموزش می‌بیند.
روش های چرخش شغلی موفق:
- چرخش شغلی باید با هدفی نهایی آغاز شود. هدف چرخش شغلی، تغییرات شغلی را تعیین می‌کند. بنابراین، اگر هدف یک بخش، آموزش چند مهارت به یک کارمند باشد؛ باید چرخش به دقت ساختاربندی شود. اگر هدف، توسعه فردی کارمندان برای ارتقا احتمالی، جلوگیری از خستگی کاری یا ایجاد کمک پشتیبان برای زمان‌های مرخصی کارمندان باشد؛ برنامه‌های چرخش شغلی متفاوت خواهند بود. چرخش شغلی موثر، هدف شروع کار را مشخص می‌کند.
- چرخش شغلی باید به دقت برنامه‌ریزی شود. یک برنامه آموزشی بهینه، به کارمند کمک می‌کند تا مهارت‌هایی که در هر مرحله از چرخش شغلی آموزش دیده است را بسازد. بنابراین، برنامه مذکور شامل کارمندی می‌شود که در مجموعه‌ای از مشاغلی ایفای نقش می‌کند که دیگر کارمندان آن مسیر را طی کرده‌اند و تبدیل به کارمندی دوره‌دیده شده‌اند، یا به هدفی دست یافته‌اند.
- کارمندان می‌توانند میزان دستیابی چرخش شغلی به هدف‌ها را ارزیابی کنند. در نتیجه، مراحل چرخش شغلی باید قابل اندازه‌گیری باشند و روی یکدیگر بنا شوند.
- هم کارمند و هم سازمان باید از چرخش شغلی بهره‌مند شوند. آموزش مداوم مهارت‌های شغلی جدید به کارکنان وقت‌گیر است و انرژی زیادی از سازمان می‌گیرد. اگر پس از اتمام آموزش مشاغل جدید، چرخش شغلی برای کارمند مفید نباشد؛ این کار موثر نبوده و باعث ایجاد انگیزه در وی نمی‌شود. همچنان که کارمندان مشاغل جدید یا دشوارتری را در چرخش شغلی می‌آموزند؛ حقوق و هزینه اضافی به سازمان تحمیل می‌شود؛ یا کارکنانی که آموزش دیده‌اند تا شغل‌های بیشتری را عهده‌دار شوند؛ به واسطه انعطافی که کارفرما از آموزش آنها به دست آورده، حقوق بیشتری دریافت می‌کنند.
- در هر محله از برنامه چرخش شغلی، یک معلم، مربی داخلی یا سرپرست/مربی حضور دارد. وقتی کارمندی به شغل جدیدی منتقل می‌شود؛ به کارمند دیگری که وظیفه تدریس، پاسخ به سوالات و مربیگری او در حین آموزش او را بر عهده دارد، واگذار می‌شود.
- مستندات مکتوب، کتاب راهنمای کارمندان یا منابع آنلاین، سطح یادگیری کارمندان را افزایش می‌دهد. مستندات مکتوب در مورد جنبه‌های مختلف هر شغل، برای کاهش منحنی یادگیری کارکنان در چرخش شغلی مفید است.
مزایای چرخش شغلی
چرخش شغلی در صورت عدم امکان ترفیع شغلی یا وقتی کارمندی ارتقا شغلی یا مسئولیت‌های مدیریتی را نمی‌خواهد؛ آینده شغلی کارمندان را تضمین می‌کند. مزایای چرخش شغلی برای یک کارمند اینها هستند:
- با یادگیری مشاغل مختلف که به مهارت‌های جدید نیاز داشته و مسئولیت‌های مختلفی را در بر می‌گیرند؛ دانش و مهارت کسب می‌کنند.
- با داشتن شغلی جدید و متفاوت، مسئولیت‌ها و وظایف مختلفی که دارند؛ بر بی‌حوصلگی و نارضایتی شغلی غلبه می‌کنند.
- یک چالش جدید، فرصتی برای کارمند مذکور فراهم می‌آورد تا دانش، دستاوردها، دسترسی، اثرگذاری و به طور کلی نفوذ خود را روی جنبه‌های مختلف سازمان را افزایش دهد.
- ممکن است در مورد جنبه‌های مختلف سازمان و چگونگی انجام کار در بخش‌ها یا عملکردهای شغلی مختلف، چیزهایی بیاموزد. (این کار باعث ایجاد دانش و توانایی سازمانی در انجام کارها می‌شود.)
- با دریافت فرصتی برای توسعه مهارت ها و مسئولیت‌های خود و دستیابی به دانشی گسترده‌تر در مورد سازمان، برای ارتقا احتمالی آماده می‌شود.
- گروه جدیدی از کارمندان و مدیران او را می‌بینند. دیده شدن برای کارمندی خوب، فرصت‌های بالقوه‌ای با خود به همراه دارد.
چرخش شغلی به دلیل حرکت جانبی یا پیشرفتی که بر رشد فردی، حرفه‌ای و انگیزه کارمندان دارد؛ برای آنها خوشایند است. چرخش شغلی به عنوان تعهدی مداوم از سوی کارفرما تلقی می شود که کارمندان را قادر می سازد تا در شغل خود رشد و پیشرفت کنند و مسیر شغلی مطلوبی در پیش بگیرند.
